Ślubne tematy

Małżeństwo = spółka z ograniczoną odpowiedzialnością?

Po beztroskim okresie narzeczeństwa dla wielu młodych małżeństw zaczyna się zwykła szarość życia, której osią stają się przede wszystkim pieniądze. Obecnie coraz więcej małżeństw rozdziela miłość od spraw stabilizacji finansowej i decyduje się na ograniczenie wspólnoty majątkowej lub spisanie intercyzy...

Wspólnota majątkowa

W momencie zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami powstaje ustawowa wspólność majątkowa. Oznacza to, że wszystkie przedmioty nabyte podczas trwania małżeństwa są wspólnym dobrem małżonków, a w przypadku rozwodu sąd nakaże podział majątku. Do wspólnoty majątkowej zaliczają się również pensje współmałżonków, które zasilają domowy budżet. Małżonkowie mogą jednak dysponować majątkiem osobistym, w skład którego wchodzą m. in. przedmioty osobiste służące zaspokajaniu wyłącznych potrzeb jednego ze współmałżonków, odszkodowania za uszkodzenie ciała bądź inną krzywdę, nagrody za osiągnięcia jednego z małżonków, prawa autorskie, przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa lub nabyte podczas jego trwania na drodze darowizny lub spadku. Z kolei dochody pochodzące z majątku osobistego oraz inne dochody uzyskane podczas trwania małżeństwa należą do majątku wspólnego, np. Marek napisał książkę, która okazała się bestsellerem. Posiada do niej prawa autorskie, ale honoraria i tantiemy należą do majątku wspólnego i musi podzielić się nimi z żoną. Małżonkowie mogą również rozszerzyć lub ograniczyć wspólność majątkową. Decydują wtedy, które przedmioty z ich majątku osobistego mają wejść do majątku wspólnego (np. mieszkanie podarowane Markowi przez jego rodziców wchodzi w skład majątku wspólnego i Anna staje się jego współwłaścicielem). Zasada ta może działać w drugą stronę, np. Marek może zadecydować, że wszystkie dochody z gospodarstwa podarowanego mu przez jego rodziców stanowić będą jego osobisty majątek.

Intercyza, czyli co moje, to moje!

Intercyza, czyli całkowita rozdzielność majątkowa posiada zarówno plusy, jak i minusy. Może zostać podpisana jeszcze przed zawarciem małżeństwa (wówczas zacznie obowiązywać od momentu wstąpienia w związek małżeński) lub podczas jego trwania (wtedy wspólność majątkowa ustaje w momencie podpisania intercyzy). Musi zostać potwierdzona notarialnie, w przeciwnym razie pozostanie nieważna. Rozdzielność majątkowa oznacza, że małżonkowie nie posiadają majątku wspólnego, lecz dysponują wyłącznie majątkami osobistymi. Zawarcie intercyzy korzystne jest dla par, w których małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze i w ten sposób chcą zabezpieczyć własne interesy. Z kolei zupełnie nie kalkuluje się ona dla tej strony, która rezygnuje z pracy zawodowej na rzecz prowadzenia domu, np. Marek pracuje lub prowadzi firmę, Anna zajmuje się wychowywaniem dzieci. Mają podpisaną intercyzę, jednak w takim układzie Marek pomnaża wyłącznie własny majątek i w razie rozwodu Anna zostaje z niczym, ponieważ podczas trwania związku nie zdołała wypracować majątku osobistego. Małżonkowie, którzy zawarli intercyzę nie mogą również rozliczać się wspólnie z urzędem skarbowym, a w przypadku nagłej śmierci męża, żona traci prawo do tzw. wdowiej renty.

Intercyza z wyrównaniem dorobków

Zawarcie intercyzy nie musi od razu stawiać mniej zarabiającego małżonka na przegranej pozycji. Przykładowo: Marek prowadzi własną firmę i zarabia więcej niż Anna, która pracuje na etacie, ale w zamian dodatkowo zajmuje się domem. Małżonkowie w takiej sytuacji mogą podjąć decyzję o podpisaniu tzw. intercyzy z wyrównaniem dorobków. Dorobek to te przedmioty, które każdy małżonek wypracował sobie podczas trwania małżeństwa. Oznacza to, że Anna ma prawo do korzystania z części dorobku Marka nawet po jego śmierci, pod warunkiem, że wystąpi do spadkobierców z pozwem o wyrównanie dorobków. O tym, jak duża to będzie część decydują małżonkowie. Anna może domagać się wyrównania dorobków również w razie separacji lub rozwodu.

Małżonek sam spłaca swoje długi

Do niedawna małżonkowie, których obowiązywała wspólnota majątkowa byli zobowiązani do spłacania długów zaciągniętych przez żonę lub męża. Należność ściągana była z majątku wspólnego. Ustawa regulująca prawo rodzinne określa jednak, że w sytuacji gdy jeden z małżonków lekkomyślnie zaciągnie pożyczkę bez pisemnej zgody drugiego i nie będzie mógł jej spłacać, to wierzyciel nie może domagać się spłaty z ich majątku wspólnego. Takie prawo chroni całą rodzinę przed nieodpowiedzialnymi decyzjami jednego z małżonków. Każde z nich, jeśli zaciągnie pożyczkę bez wiedzy i pisemnej zgody małżonka odpowiada za jej spłatę majątkiem osobistym.

Zarówno wspólnota majątkowa, jak i jej rozdzielność niosą za sobą pewne korzyści, ale też niedogodności. Intercyza nie musi być przejawem braku zaufania w związku i chłodnej kalkulacji. Bywają sytuacje, w których zawarcie takiej umowy jest uzasadnione. Małżonkowie sami muszą podjąć decyzję jaki sposób zabezpieczenia finansów będzie im najbardziej odpowiadał.

Małgorzata Gleń

Twoje imię i nazwisko lub pseudonim:
Adres e-mail znajomego:
Wyślij